احتمال آلودگی 15 میلیون نفر به کرونا در کشور تا کنون ، ایران در مرحله تحقیق فراوری واکسن - اکسپرس بلاگ

به گزارش خبرنگاران از ایسنا، دکتر احسان مصطفوی - رییس مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید انستیتوپاستور ایران در نشست ویدئو کنفرانسی با خبرنگاران در رابطه با فرایند بیماری کووید 19 در ایران و مقایسه با جهان، گفت: خوشبختانه در مقایسه با خیلی از کشورهای جهان میزان کشندگی بیماری در کشور ایران به طور قابل توجهی کمتر از بعضی کشورهای پیشرفته و آمریکایی است و این موضوع متاثر از عوامل مختلفی است.

وی گفت: یک فاکتور معین نماینده بافت سنی نسبتا جوان کشور است؛ به طوری که میانه سنی جمعیت کشورمان 31 سال است و این درحالیست که در کشوری مثل اسپانیا این شاخص 45 و ایتالیا 47 سال است. بنابراین وقتی سن بالاتر باشد انتظار داریم بیماری های زمینه ای مانند بیماری های قلبی عروقی، سرطان، دیابت و چاقی و دیابت فراوانی بیشتری داشته باشد؛ چراکه ریسک فاکتورهای مرگ محسوب می شوند.

وی ادامه داد: موضوع دوم تاثیرگذار نیز مجاهدت های سیستم بهداشتی و درمانی در چند ماه اخیر است؛ هم در فرایند غربالگری و شناسایی زودتر بیماران و نهایتا هم ایزولاسیون و درمان زودتر. خوشبختانه در این مدت برخلاف بعضی کشورهای اروپایی، چالش جدی در حوزه درمان نداشتیم.

علت افزایش موارد کرونا در ایران طی روزهای اخیر

مصطفوی اضافه نمود: همچنین در هفته های اخیر یک فرایند نسبتا تند صعودی گزارش موارد جدید بیماری را در کشور داریم که از عوامل مختلفی متاثر می گردد؛ ابتدا اینکه در یک ماه اخیر میزان تست موارد مشکوک به کووید 19 را به طور قابل توجهی افزایش دادیم و از تعداد 10 هزار تست در یک ماه گذشته اکنون به بیش از20 هزار تست روزانه رسیده است.

وی ادامه داد: همچنین بعضی بازگشایی ها رخ داده و طبیعتا با بعضی عدم رعایت ها انتظار داریم پیک اپیدمی و موج های دوم و سوم را ببینیم. اکنون نیز استان های خوزستان، آذربایجان های شرقی و غربی، کردستان و هرمزگان استان هایی هستند که نسبت به سایر استان ها درگیری بیشتری را با بیماری دارند.

مصطفوی گفت: انتظار داریم کشورهایی که یک فرایند نزولی را در روزها و هفته های اخیر در خصوصشان شاهد بودیم و البته آزادسازی هایشان را با تاخیر چند هفته ای نسبت به ما آغاز کردند، در روزها و هفته های آینده افزایش موارد بروز بیماری را داشته باشند.

عضو کمیته اپیدمیولوژی کووید19 وزارت بهداشت، با بیان اینکه این بیماری ناشناخته است و با روشن تر شدن زوایای مختلف امیدواریم بتوانیم کنترل بهتری از آن داشته باشیم، اضافه نمود: چارجوبی که اکنون در این زمینه و به صورت هدفمند دنبال می گردد، تست افراد پرخطر از جمله سالمندان جهت شناسایی زودهنگام آنها و انجام اقدامات مداخله ای موثر در آنها و پیشگیری از مرگ و میر در آنهاست.

ایران در مرحله تحقیقات فراوری واکسن کرونا

رییس مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران همچنین درباره اقدامات انستیتو پاستور ایران برای دستیابی به واکسن کرونا هم راستا با اقدامات جامعه جهانی، گفت: چه انستیتو پاستور ایران و چه بعضی از مجموعه های دولتی و شرکت های دانش بنیان اقداماتی را در این زمینه آغاز کردند و پروپوزال هایی داده شده و در مرحله انقعاد قرارداد است. به نظر می رسد ایران هم همپای کشورهای دیگر حرفی برای گفتن خواهد داشت. البته زمان در این زمینه بسیار مهم که پروژه چه زمانی به نتیجه حاصل گردد. امیدواریم ما هم بتوانیم همپای سایر کشورها تکنولوژی این موضوع را کسب کنیم. فعلا در مرحله تحقیقاتی فراوری واکسن هستیم.

تاثیر بازگشایی ها در افزایش موارد جدید کرونا

وی در پاسخ به سوالی درباره بازگشایی های اجرا شده در کشور و تاثیر آن در افزایش موارد جدید بیماری، گفت: در بحث بازگشایی ها ملاحظات مخلتفی از جمله ملاحظات بهداشتی و مالی و ... باید در نظر گرفته گردد و با توجه به همه این جنبه ها تصمیم گیری می گردد. همانطور که از سوی مسوولان هم اعلام شده، اگر تعیین گردد که بازگشایی ها تاثیرات قابل توجهی در افزایش پیک اپیدمی داشته اند، محدودیت ها مجددا اعمال می گردد. در مجموع انتظار نداریم که بخواهیم نسخه واحدی در خصوص کل کشور نوشته گردد و اعمال مجدد محدودیت ها در کل کشور اتفاق افتد. انتظار داریم در استان هایی که در روزها و ماه های آینده درگیر اپیدمی می شوند، محدودیت هایی اعمال گردد.

چهره کرونا در پاییز و زمستان

عضو کمیته اپیدمیولوژی کووید19 در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برای پاییز و زمستان چه سیمایی از بیماری را می توان ترسیم کرد و دانشگاه ها و مدارس به چه صورت فعالیت خواهند کرد، گفت: به نظر می رسد باید به زندگی با کرونا عادت کنیم و اینکه محدودیت های دو سه ماه گذشته و مجازی سازی ها در دانشگاه ها و مدارس همچنان ادامه یابد، قطعا دور از ذهن است. در مجموع انتظار داریم در پاییز و زمستان اگر هم افزایش مجدد بیماری را داشته باشیم، اما به شدت اسفند و فروردین نباشد. همچنین انتظار آن است که تا آن موقع درمانی موثرتر و راه های پیشگیری بهتری برای جامعه جهانی شناسایی گردد. بنابراین وقتی ابعاد مختلف بیماری روشن گردد انتظار است بتوانیم نسبت به ماه های اخیر، زندگی عادی تری داشته باشیم.

نتایج تست های سرواپیدمیولوژی در گیلان و میانگین کشوری

وی همچنین درباره تست های سِرواپیدمیولوژی کرونا نیز گفت: تاکید داریم که تست های سرولوژی اعم از رپید و الایزا هیچ کدام برای تشخیص بیماری مد نظر نیستند و بیشتر می توانند کاربرد تحقیقاتی داشته باشند. به همین دلیل مطالعات خوبی در اقصی نقاط کشور آغاز شده و بعضی از نتایج تعیین شده و بعضی از نتایج نیز نیازمند گذر زمان است. به طوری که اوایل اردیبهشت ماه یک مطالعه سرواپیدمیولوژی در جمعیت عمومی گیلان انجام شد که نتایج حاکی از آن بود حدود 33 درصد جمعیت به کووید19 آلوده بودند؛ البته تاکید می کنم که آلوده شدن با ابتلا به شکل های بالینی بیماری متفاوت است و گفته می گردد حدود یک سوم جمعیت آلوده ممکن است فرم های بدون علامت بیماری را داشته باشند.

وی در این باره اضافه نمود: اگر بپذیریم که 33 درصد افراد در گیلان درگیر بیماری بودند، بنابراین امروز با گذشت حدود یک ماه و نیم انتظار داریم این درصد افزایش قابل توجه تری داشته باشد. از طرفی هم در خصوص تست های سرولوژی تاکید می کنم که میزان خطا قابل توجه است و عدم قطعیت بیشتری در خصوص آنها وجود دارد.

مصطفوی همچنین به مطالعه سازمان انتقال خون در حدود یک ماه پیش در جمعیت محدودی از استان های مختلف کشور اشاره نمود و گفت: بر اساس نتایج این مطالعه نیز، میزان بروز تجمعی در استان های با بروز بالا حدود 34 درصد، در استان های با بروز متوسط 12 و در استان های با بروز کم حدود چهار درصد بود و بر اساس آن مطالعه سرولوژی در میانگین کشوری گفته شد که حدود 16 درصد افراد بیماری را گرفته اند.

چند درصد تهرانی ها تا کنون کرونا گرفته اند؟

وی به مطالعه صورت گرفته در شهر تهران و نمونه گیری از کارمندان اداره های مختلف اشاره نمود و اضافه نمود: حدود 20 درصد افراد سِرو مثبت کرونا بودند. این مطالعه در افرادی که برای آزمایش تشخیص طبی به آزمایشگاه ها مراجعه نموده بودند، حدود 12 درصد موارد مثبت را نشان داده و یک نمونه نیز از جمعیت عمومی ساکنین تهران در حدود یک ماه گذشته انجام شد که حدود هشت درصد مثبت بودند. بنابراین باید بپذیریم که در شهر تهران شاید به میزان حدود 10 درصد آلودگی رخ داده باشد.

احتمال آلودگی 15 میلیون نفر به کرونا در ایران تا کنون

مصطفوی اضافه نمود: البته شدت آلودگی از یک استان به استان دیگر متفاوت است. بر اساس این یافته ها شاید حدود 15 میلیون نفر جمعیت کشور از اول اپیدمی تا کنون آلودگی را تجربه نموده اند. باز هم تاکید می کنم تست های سرولوژی خطاهایی دارد و تست های سرولوژی هنوز به طور کامل تاییدیه های مراجع مربوطه را کسب ننموده اند. در نتیجه در تحلیل نتایج باید احتیاط لازم را به عمل آورد. این نکته هم گفتنی است که این یافته تا حدودی مشابه بعضی مطالعات سایر نقاط جهانست.

وی ادامه داد: این موضوع پیغام خوبی دارد؛ یعنی اینکه اگر بپذیریم حدود 15 میلیون نفر مبتلا به ویروس شدند، یعنی این که میزان کشندگی ویروس خیلی کمتر از چیزی است که تصور ما و جامعه جهانی بوده و با ویروس خوش خیم تری روبرو هستیم.

وی در این باره اضافه نمود: در استان هایی که سِرومثبت بودن کمتر است، انتظار داریم در روزها و هفته های آینده دچار پیک های بیشتری شوند. اما استان هایی مثل قم و گیلان و اصفهان و البرز شواهد می گوید درصد قابل توجهی از جمعیت شاید بیماری را گرفته باشند و انتقال در جمعیت عمومی آنها شاید کمتر خواهد شد. اما سیر انتقال بیماری قطعا در تابستان هم ادامه خواهد داشت و انتظار داریم درصد سرومثبت شدن جمعیت از حدود 15 میلیون نفر بالاتر رود و این یعنی پیش آگاهی خوب برای پاییز خواهد داد که در فصل زمستان با مساعد شدن شرایط انتقال ویروس، اما سیکل انتقال کمتر گردد.

ریسک کرونا در افراد پرخطر

وی ادامه داد: در کل به نظر می رسد با بیماری روبرو هستیم که سرایت پذیری نسبتا قابل توجهی دارد، اما فرم های شدید بیماری و مرگ و میر در سالمندان و افراد دارای بیماری های زمینه ای بیشتر است و این افراد در معرض ریسک بالاتری هستند و باید مراقبت بیشتری را انجام دهند.

مصطفوی همچنین درباره تست کرونا از افراد مشکوک به بیماری، گفت: امروز قطعا در خصوص تست بیماران در بیمارستان ها دغدغه ای نداریم و هر کسی مشکوک به بیماری باشد، تست گرفته می گردد و انتظار نداریم اگر امروز شهری سفید باشد، در آن شهر تست کمتری گرفته گردد. اگر در هر لحظه و هر نقطه بیمار با شک کووید 19 مراجعه کند، تست انجام می گردد.

ظرفیت افزایش 2.5 برابری انجام تست های کرونا در کشور

وی همچنین با اشاره به ظرفیت افزایش 2.5 برابری انجام تست های روزانه کرونا در کشور، گفت: در روزهای اول کرونا در کشور و روز 30 بهمن ماه فقط چهار آزمایشگاه کشور و با موضوع انستیتوپاستور ظرفیت تست روزانه داشتند و بالطبع روزها و هفته های اول از اقصی نقاط کشور باید نمونه ها به این آزمایشگاه ها ارسال می شد. در این راستا باید پروتکل ها نوشته و نیروی انسانی آموزش های لازم را دریافت می کرد و تجهیزات مناسب در اختیار دانشگاه های علوم پزشکی قرار می گرفت. این خلاء امروز تا حدودی مرتفع شده و در توسعه آزمایشگاهی کشور امروز بیش از 150 آزمایشگاه در سطح کشور تست را انجام می دهند و حدود یک سوم آزمایشگاه های بخش خصوصی هم تست کرونا را انجام می دهند.

مصطفوی اضافه نمود: با افزایش ظرفیت تست توانستیم آزمایشگاه ها را نیز افزایش دهیم و آزمایشگاه ها متناسب با سیاست های وزارتخانه فعالیت می نمایند و در حال حاضر نیز سیاست وزارت بهداشت تمرکز بر افراد در معرض ریسک مرگ است تا این افراد حتما شناسایی شوند و اقدامات مداخله ای لازم برایشان انجام گردد.

کرونا با نیش حشرات منتقل نمی گردد

وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره احتمال انتقال کرونا به وسیله نیش حشرات گفت: شواهدی مبنی بر انتقال این بیماری به وسیله حشرات وجود ندارد.

ایران در موج چندم کروناست؟

مصطفوی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا همچنان در پیک اول کرونا هستیم یا خیر و پیش بینی ها درباره پیک های بعدی بیماری چگونه است؟ واقعیت این است که شاید خیلی نتوان جواب روشنی به این موضوع داد. اگر در روزهای اول امکان افزایش ظرفیت تستینگ بود و بیماران سرپایی را با تست شناسایی می کردیم، شاید منحنی اپیدمی ما متفاوت از شکل امروز که به شکل دو کوهانه است، بود و انتظار داشتیم شاید امروز در یال نزولی اپیدمی بودیم.

وی اضافه نمود: تحلیل فرایند بیماری صرفا در بیماران بستری می گوید که پیک اول اپیدمی را رد نموده ایم و اکنون تقریبا در مرحله ثبوت هستیم؛ هم موارد بستری و مرگ نوسان نسبتا ثابتی دارد. گرچه که در روزهای اخیر در خصوص موارد بستری هم افزایش نسبتا تدریجی بیماری مشاهده می گردد و دور از ذهن نیست که پیک های بعدی بیماری را داشته باشیم، ولی انتظار نداریم پیک های بعدی به شدت اسفند و اواسط فروردین ماه باشد.

مصطفوی ادامه داد: تحلیل دوم که داده های متقن تری هم هستند، داده های بیمارانی است که مرگ در خصوصشان رخ داده است. در منحنی مرگ، پیک اپیدمی در اواسط فروردین ماه بوده است و در دو ماه اخیرنوسان ملایمی در موارد مرگ را شاهد بودیم که تعداد مرگ روزانه بین 50 تا 70 و 80 مورد بوده و این موید آن است که پیک اول را قاعدتا رد نموده ایم و شاید اگر اتفاق غیرمترقبه ای افتد، پیک های بعدی را پیش رو داشته باشیم.

وی اضافه نمود: اگر بخواهیم تحلیل دقیق تری داشته باشیم، به دلیل وسعت کشور و شرایط آب و هوایی، تحلیل استانی تحلیل دقیق تری است. در تحلیل استانی، بعضی از استان ها ممکن است پیک های دوم و سوم را داشته باشند و بعضی ها پیک شدید را رد نموده و الان در شرایط تثبیت شده باشند.

مصطفوی گفت: در تحلیل کمیته اپیدمیولوژی منتهی به 17 خردادماه، فرایند کشوری بیماری به نظر می رسد تغییر مختصر صعودی داشته باشد. اما در خصوص بعضی از استان ها که شامل 13 استان آذربایجان شرقی، هرمزگان، کردستان، مرکزی، یزد، قم، بوشهر، فارس، خراسان جنوبی، همدان، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان و کرمان است یک فرایند صعودی و آغاز پیک اپیدمی را داشتند. در خصوص هفت استان تغییر مختصر صعودی مشاهده می گردد که شامل خوزستان، اصفهان، زنجان، آذربایجان غربی، ایلام، خراسان رضوی و چهار محال و بختیاری است. در خصوص استان هایی مثل کرمانشاه و تهران یک فرایند ثبات با تغییرات مختصر دیده شده و در خصوص سه استان خراسان شمالی، البرز و سیستان و بلوچستان اخیرا پیک اپیدمی را تجربه نموده اند. استان های لرستان، اردبیل، سمنان، قزوین، مازندران و گیلان ناسازگاری داده ها اجازه تحلیل فرایند اپیدمی را نداده است.

مرگ و میر کرونا چند درصد است؟

وی در ادامه صحبت هایش با اشاره به تغییر بعضی شواهد علمی جهان درباره کووید 19 نسبت به شواهد روزهای ابتدایی این بیماری؛ گفت: در ابتدا جامعه جهانی با اطلاعاتی روبرو شد که متاثر از داده هایی بود که کشور چین داده بود. اما وقتی کشورهای مختلف درگیر بیماری شدند، متناسب با شواهد موجود، تغییراتی در توصیه های سازمان جهانی بهداشت و دیگر سازمان ها نیز رخ داد. به عنوان مثال در روزهای اول اعلام شده بود که میزان کشندگی این ویروس، 2 تا 3 درصد است و حدود 10 درصد نیز ممکن است بدون علایم مبتلا شوند. همچنین گفته شده بود که شاخص R0 (عدد مولد نسلی) در خصوص کرونا حدود 2.5 است؛ یعنی هر فرد آلوده، 2.5 نفر را آلوده می نماید. بر اساس مدلسازی این داده ها، قاعدتا کووید 19 بیماری است که مرگ و میر زیادی دارد و سرایت پذیری زیادی دارد.

مصطفوی اضافه نمود: اما هر چه جلوتر رفتیم شواهد علمی بیشتر شد و مقالات و متون علمی امروز حکایت از آن دارند که میزان کشندگی بیماری خیلی کمتر از 2 تا 3 درصد اعلامی روزهای اول است. در این زمینه مرکز پیشگیری و کنترل بیماری های آمریکا گزارشی را منتشر نموده که مرگ کمتر از سه دهم درصد را اعلام نموده است و این عدد در مقایسه با آن دو تا سه درصد و همچنین اعداد و ارقام مرگ و میر آنفلوآنزا (یک دهم درصد) تخفیف قابل ملاحظه ای یافته است. شواهدی هم هست که شاید کمتر از سه دهم درصد باشد. از طرفی هم امروز گفته می گردد که شاید بیش از یک سوم جمعیت افراد بی علامت بیماری باشند.

وی در انتها گفت: امروز نیز گزارشی از سازمان جهانی بهداشت منتشر شده که اشاره می نماید مبتلایان بدون علامت خیلی نقش جدی به عنوان ناقل کووید 19 ندارند و این موضوع می تواند تغییر دهنده چارچوب های پیشگیری در روزهای آینده باشد. بنابراین هر چه زوایای این بیماری برای ما روشن تر می گردد، می تواند در اقدامات مداخله ای پیشگیری و درمانی تاثیرگذار باشد. طبیعتا هر چه دانسته ها از بیماری بیشتر می گردد گویای این خواهد بود که می توانیم بیماری را بهتر کنترل کنیم و امیدواریم تابو و ترس و وحشت ناشی از این بیماری در جامعه جهانی به زودی با شناخت بیشتر از بیماری کمتر و کمتر گردد.