بودجه پژوهش سال 1401 افزایش خواهد داشت؟ - اکسپرس بلاگ

دکتر سعید غلامی نتاج امیری، مدیرکل دفتر خدمات پژوهشی مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری سازمان برنامه و بودجه در گفت وگو با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا در بودجه سال آینده، تغییراتی در سهم بودجه پژوهش ایجاد خواهد شد یا خیر؛ گفت: ما پژوهشگران و اهالی حوزه علم و دانش همواره درخواست افزایش منابع این بخش را داشتیم و کوشش کردیم که به استانداردهای سهم بودجه پژوهش از GDP برسیم. ولی می دانیم که کشور با مسائل و مضایق بودجه ای و مالی روبرو است و بالتبع ما هم باید بتوانیم از منابعی که در اختیار داریم، بهره ورتر و کارآمدتر استفاده کنیم.

وی ادامه داد: لذا افزایش بودجه پژوهش مطالبه ما هست؛ ولی مطالبه ایران از ما پژوهشگران این است که با منابع محدودی که در اختیار داریم، پژوهش های اصیل تر و کارآمدتری انجام دهیم.

غلامی نتاج امیری ضمن بیان این فعالیت ها در مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری، تشریح کرد: ما در این مرکز کوشش کردیم تا در طی مدت فعالیتمان از تمامی ظرفیت های پژوهش های کشور استفاده کنیم و شبکه ای از موسسات پژوهشی همکار را ایجاد کنیم تا در موضوع کلانی مثل آمایش سرزمین، برنامه هفتم و موضوعاتی مثل برنامه پساکرونا که ابعاد متعدد دارند، کوشش کنیم که از ظرفیت و از دانش انباشت شده ای که در دانشگاه ها و موسسات پژوهشی وجود دارد، استفاده کنیم.

وی اضافه نمود: با این کار آن ها را در یک قالب و فرمتی قرار دهیم که ما را به خروجی و توصیه سیاستی نهایی برساند و با هم افزایی آن ها، با منابع کم تر و با جامع نگری بتوانیم به پرسش های موجود پاسخ دهیم.

مدیرکل دفتر خدمات پژوهشی مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری، ضمن بیان این که باید در شیوه های انجام پژوهش ورود کنیم، به این نکته تاکید نمود: باید در موضوعات پژوهشی، به اولویت گذاری توجه داشته باشیم. شاید منابع کافی برای این که ما در همه قلمروهای پژوهشی، پژوهش کنیم، وجود نداشته باشد. به همین علت؛ پژوهشگران، اصحاب علم و دانشگاهیان اگر بتوانند اولویت ها و مسائل اساسی کشور را شناسایی نموده و مطالعه و پژوهش را روی آن ها متمرکز نمایند؛ انشاالله با همین منابع محدود می توانیم اثرگذاری بیشتری داشته باشیم.

غلامی نتاج امیری در پاسخ به این سوال که تجربیات کشورهای پیشرفته نشان داده که کشورهایی که تمرکز جدی برای افزایش سهم بودجه پژوهشی خود داشتند، توسعه سریع تر و بیشتری داشته اند؛ با این وجود، ما نباید انتظار افزایش بودجه در سال های آینده را داشته باشیم؟ گفت: این نکته درستی است که نسبت مستقیمی میان سرمایه گذاری در علم و دانش و توسعه کشور وجود دارد؛ ولی در بسیاری از مطالعات عنوان شده که ما به وسیله افزایش اعتبارات بودجه بخش پژوهش به توسعه دست پیدا نمی کنیم؛ بلکه این رابطه معمولاً در طول تاریخ مالی کشورها معکوس رخ داده است.

وی تشریح کرد: یعنی ابتدا رونق فراوری رخ داده، صنعت رشد نموده و ساز و کارهای فراوریی بسط پیدا نموده و متناسب با احتیاجی که بخش فراوری داشته و از بخش دانش مطالبه نموده، بخش علم و پژوهش رشد پیدا نموده است.

مدیرکل دفتر خدمات پژوهشی مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری تاکید نمود: لزوما با انباشت کردن و افزایش نهادهای آموزشی و پژوهشی ما به توسعه دست پیدا نمی کنیم. متناسب بودن فعالیت های آموزشی و پژوهشی با فرآیند توسعه است که تاثیرگذار است.

وی در سرانجام گفت: به گمان من، ما باید یاری کنیم که ابتدا چرخ های فراوری به کار بیفتد، وقتی مطالبه صنعت از دانشگاه شکل بگیرد، آن موقع ما می دانیم که کدام بخش از پژوهش و علم باید توسعه پیدا کند تا متناسب با احتیاجهای ما پرسش های مورد احتیاج را پاسخ بدهد.