سگ های کشته شده عقیم بودند؟ - اکسپرس بلاگ

به گزارش شرق، سوم مرداد ماه خبر کشتار تعداد زیادی سگ بلاصاحب منطقه گندک دماوند در رسانه ها سروصدا کرد، ماجرایی که طی این سال ها همواره مورد بحث فعالان محیط زیست بوده و بسیاری از کارشناسان امر، غذارسانی بدون مدیریت به این حیوانات را عاملی بر افزایش تعدادشان می دانند.

حیواناتی که به علت عدم مدیریت صحیح بیش از میزان زاد و ولد می نمایند و بعد هم کشته می شوند، طبق نظر یکی از حامی های منطقه گندک در سال 99 اینجا هزار قلاده سگ عقیم شدند، در واقع هرچیزی که در این منطقه دیده می گردد عقیم شده است و از سال قبل تا الان هم 700 قلاده دوباره عقیم شده اند، از بین این هایی که کشته شده اند باز حدود 200، 300 قلاده هم عقیم نشده بوده اند و در مجموع حدود دو هزار سگ اینجا بوده است، در صورتی که وقتی الان این جاده را می بینیم کمتر از 200 سگ وجود دارد، البته به جز حیوان هایی که داخل مرکز حضور دارند و تحت مراقبت هستند.

اما سرپرست اداره محیط زیست شهرستان دماوند در روز های گذشته اعلام نموده بود این خبر را تکذیب می کنیم چراکه اصلا امکان کشتار این تعداد سگ به یکباره وجود ندارد. تعداد سگ های کشته شده کمتر از 50 سگ است؛ کل سگ های آن منطقه به هزارو 700 سگ نمی رسد و تعداد سگ های موجود در پناهگاه نیز حدود 400 قلاده است.

در صورتی که بنا بر اظهارات حامی های این مرکز بیش از هزار و 700 سگ در منطقه گندک کشته شدند که اغلبشان هم عقیم شده بودند، در واقع با وجود هزینه برای عقیم کردن این حیوانات، چندی بعد اقدام به کشتن همان حیوانات کردند، در صورتی که طی پیگیری روز های قبل این کشتار، قرار بوده شهرداری حیوانات بلاصاحب شهری را با یاری فعالان برای عقیم سازی جمع آوری کند و حتی قفس هایی برای نگهداری این حیوانات هم تهیه نموده بودند.

بعلاوه بعد از کشتار این حیوانات فعالان محیط زیست منطقه از مقامات پیگیری نموده بودند که نتیجه ای حاصل نشده و یکی از آن ها می گوید این ماجرا را کسی برعهده نمی گیرد و روزی که این رخ داد، به فرمانداری مراجعه کردیم که گفتند شهرداری متولی این کار بوده و باید به شهرداری مراجعه کنید که ما به شهرداری مراجعه کردیم و گفتند اصلا در جریان نیستیم و تفنگی برای شلیک نداریم تا چنین کاری کنیم، فقط زنده گیری می کنیم.

بعد از آن با مدیریت پسماند تماس گرفتیم که گفتند اصلا در جریان نیستیم که چنین اتفاقی افتاده. این در حالی است که سال 87 یک دستور العملی تدوین شد که در بند 15 ماده 55 قانون شهرداری ها که درباره سگ های بلاصاحب صراحتا عنوان شده کشتار ممنوع است و حتی مجتبی طباطبایی پژوهشگر محیط زیست هم اشاره می نماید هیچ پژوهش معتبر یا منابع علمی ای چنین ادعایی را تأیید ننموده که کشتار این حیوانات اثر مثبت خواهد داشت، حتی سازمان های معتبر جهانی هم ناکارآمدی کشتار را تأیید می نمایند.

هنوز اثر کشتار حیوانات پابرجاست

خبری از اجساد حیوانات روی زمین نیست، همه را در گودالی بزرگ خاک نموده اند تا نشانی باقی نماند، اما با کمی تأمل می توان نشانه های این کشتار دسته جمعی را در این بیابان بی آب و علف پیدا کرد، از لکه های خون باقیمانده بر دیوار های کنار اقامتگاه حیوانات تا جسد سگی قهوه ای رنگ که در پایین دره ای خودنمایی می نماید، همه چیز و حتی منع تردد در بخشی از جاده که کشتار بیشتر انجام شده، همه نشان از اتفاقی تازه دارد.

جاده ای که همواره مملو از سگ های بلاصاحب بوده و هرکدامشان با شنیدن صدای ماشین های در حال تردد چند متری را دنبال آن می دویدند حالا فقط تعداد محدودی از آن ها در گوشه و کنارش دیده می شوند. حیواناتی که تعداد قابل توجهی از آن ها به هدف کنترل جمعیت در صبح سوم مرداد با شلیک گلوله کشته شدند.

انتهای این جهت بیابانی، بخشی از روستای گندک دماوند به مرکز پسماند شهرداری می رسد که قبل از رسیدن به آن، ساختمان مرکز عقیم سازی و نقاهتگاه سگ های بلاصاحب شهرستان های دماوند و پردیس به چشم می خورد.

بعد از پیاده شدن از ماشین چند سگ با رنگ های گوناگون دور ماشین می چرخند و گاهی صورتشان را به دست یا لباس افراد حاضر نزدیک می نمایند. جلوی در این نقاهتگاه هر چند متر سگی کوچک یا بزرگ دیده می گردد.

خانمی که جزء حامی های این مرکز است، با لبخندی می گوید تا چند روز پیش تعدادشان خیلی بیشتر از این بود، آن قدر زیاد بودند که نمی شد راحت از بین شان حرکت کنیم و حالا خیلی کم شده اند. همان جا پلیس نیروی انتظامی مستقر شده و یکی از حامی ها در تقلاست تا از پلیس اجازه بردن غذا و آب برای حیوانات انتهای جاده را بگیرد و البته پلیس هم در حال پیگیری برای یاری به این فعالان است.

وارد نقاهتگاه که می شویم سگ های بزرگ و کوچک دور تا دور ما را می گیرند، محیطی که با قفس های بزرگ از هم جدا شده است و در این قفس ها سگ های تحت درمان نگهداری می شوند و در بین آن ها چند سگ و توله های چند روزه اش هم زندگی می نمایند، انتهای این فضا اتاقکی برای جراحی این حیوانات وجود دارد و چند سگ هم آنجا نگهداری می شوند، یکی از حامی ها گوشه ای می نشیند و سگ های بیمار را در آغوش می گیرد.

بیشتر این سگ های بلاصاحب، نامی دارند و عسل سگی قهوه ای رنگ که به نظر می رسد از بقیه حیوانات اینجا پر جنب و جوش تر است و مثل بسیاری دیگر از این حیوانات بدنش پر از کنه شده، خانمی جوان که یکی از داوطلب های مجموعه است، با آرامش یکی یکی این کنه ها را از بدن سگ جدا می نماید و بعد هم دیوار هایی آغشته به خون این حیوانات را که از روز کشتار به جای مانده، نشان می دهد، لابه لای زباله های دیوار این مرکز، لکه های بزرگی از خون دیده می گردد که بخشی از آن به دیوار هم مالیده شده است.

یکی از این فعالان محیط زیستی می گوید وقتی تیراندازی شده، این حیوانات ترسیدند و اینجا بین این بلوک ها پناه آوردند که تعدادی از آن ها هم زخمی بودند، از خون های ریخته شده تعیین است؛ ولی انگار همین جا گیرشان آوردند و کشته شدند.

آفتاب ظهر به شکل عمود بر این زمین خاکی می تابد و همچنان یکی از حامی ها منتظر دستور پلیس است تا بتواند برای سگ های انتهای جاده آب و غذا ببرد، ما هم صبر می کنیم تا همراه حامی ها به آن بخش جاده برویم و محل دفن اجساد سگ ها را از نزدیک ببینیم.

جایی که طبق گفته برخی فعالان این حوزه، چون به خوبی اجساد دفن نشدند، می توان نشانه های آن را به خوبی رؤیت کرد؛ اما تنها برای انتقال آب و غذا موافقت می گردد؛ ولی هنگام برگشت همچنان تعدادی سگ در کنار جاده نشسته یا خوابیده نظاره گر عبور ما بودند، سگ هایی که شاید عاقبتی مانند دیگر حیوانات این محله داشته باشند که تا به امروز هیچ ارگانی مسئولیت کشتارشان را قبول ننموده است.

مخالف دستورالعمل خودشان عمل کردند

یکی از حامی های حاضر در این مرکز عقیم سازی و نقاهتگاه سگ های بلاصاحب شهرستان های دماوند و پردیس به خبرنگار می گوید: سال 99 اینجا هزار قلاده سگ را عقیم کردند، در واقع هر چیزی که در این منطقه می بینید، عقیم شده هستند و از سال قبل تا الان هم 700 قلاده دوباره عقیم شده است. از بین این هایی که کشته شده، باز حدود 200 تا 300 تا هم غیر عقیمی بوده و مجموعا حدود دو هزار سگ اینجا بوده است؛ در صورتی که وقتی الان این جاده را می بینیم، کمتر از 200 سگ وجود دارد، البته به جز حیوان هایی که داخل مرکز حضور دارند و تحت مراقبت هستند و محتمل است تعدادی از سگ ها که فرار کردند، در روز های آینده دوباره به این جاده برگردند.

طبق صحبت های این حامی دوشنبه، سوم مرداد ماه ساعت پنج و نیم صبح برای کشتار سگ ها جاده بسته شده و اضافه می نماید: حتی وقتی برخی از ما را که ساعت هفت صبح و برخی دیگر 9 تا 10 رسیدیم، راه ندادند تا ساعت 12 که کارشان تمام گردد.

انتهای این جاده را هم که جلو بروید، محل دفن پسماند است که از قبل یک گودال بزرگ کنده بودند که هرچه کشتار انجام شده را آنجا خاک کردند و حالا هم اجازه تردد نمی دهند. حتی می خواهیم برای این حیوانات آب و غذا ببریم، اجازه نمی دهند. درواقع الان از ما می خواهند مرکز خلوت باشد و تردد زیادی به آن صورت نگیرد، برای همین فعالیت مان چند روزی است که محدود شده است.

یکی دیگر از حامی ها می گوید: حتی به علت اینکه نتوانستند درست صحنه سازی نمایند، وقتی که اجساد را خاک کردند، جسد چند سگ بیرون از خاک مانده بوده که برخی از آن عکس تهیه نموده بودند، در کنارش هم که پوکه هایی را که به این حیوانات شلیک شده، پیدا کردند.

این در حالی است که سال 87 دستور العملی تدوین شده که در بند 15 ماده 55 قانون شهرداری ها که درمورد سگ های بلاصاحب صراحتا عنوان شده کشتار ممنوع است، برای آن حتی کارگروهی تشکیل شده که در شهرستان ها، رئیس کارگروه فرماندار است و فرماندار بخش اجرائی را به شهرداری واگذار نموده است.

قابل ذکر است که بدانید کشتار حیوانات فقط 13 درصد جواب می دهد و فقط با عقیم سازی می توانیم این حیوانات را کنترل کنیم. الان هم حیف و میل بیت المال انجام شده؛ چون حیواناتی را که عقیم شده بودند، کشتند. توجه کنید که تا سگی عقیم نگردد، ما از اینجا بیرون نمی فرستیم و برای همین حیوانات بیرون از این مرکز همه عقیم هستند.

همین هزارو 700 سگی که کشتند، هم برای شهرداری هزینه داشته است. موضوع دیگر که در برخی صفحات مجازی محلی درموردش حرف می زدند که سگ هار به مردم آسیب زده، باید یادآور شوم که حیوان با درگیری هاری در مدت سه روز می میرد؛ چون این یک ویروس خطرناک برای سگ سانان است؛ یعنی خود حیوان زنده نمی ماند که منجر به خطر گردد.

یکی دیگر از حاضران ادامه می دهد: این ماجرا را کسی بر عهده نمی گیرد و روزی که این رخ داد، به فرمانداری مراجعه کردیم که گفتند شهرداری متولی این کار بوده و باید به شهرداری مراجعه کنید. ما به شهرداری مراجعه کردیم و گفتند اصلا در جریان نیستیم و تفنگی برای شلیک نداریم تا چنین کاری کنیم و فقط زنده گیری می کنیم.

بعد از آن با مدیریت پسماند تماس گرفتیم که گفتند اصلا در جریان نیستیم چنین اتفاقی افتاده است. این در حالی است که چند روز قبل فردی به صورت داوطلب چند قفس برای این حیوانات درست نموده بود تا برای عقیم سازی و مراقبت از این سگ ها آماده گردد؛ چون قرار بود سگ های شهری را برای عقیم سازی اینجا بیاورند.

البته شهرداری هم فنس های بزرگی درست نموده بود، اما باعث می شد حیوانات از بین فنس با هم درگیر شوند و بخیه هایشان باز گردد. برای ماجرای عقیم سازی حیوانات، روز سه شنبه با فرماندار وقت دیدار داشتیم که چرا شهرداری را برای موضوع عقیم سازی حیوانات تحت فشار نمی گذارید که یک روز قبل از آن این رخ داد.

چند روز قبل از آن نیز در پیچ های محلی مطالبی از حمله سگ ها منتشر می کردند و تا اول مرداد هم رئیس شورای شهر دماوند گفته بود هدف و سیاست شهری ما عقیم سازی و جمع آوری است که فردای آن روز کشتار صورت می گیرد. حتی معاون فنی و عمرانی فرمانداری نیز عنوان نموده بود ما فقط می خواهیم بر اساس دستورالعمل سگ مفید و غیر مفید را غربالگری کنیم؛ ولی در واقع این اتفاق نیفتاد و از ساعت شش صبح افرادی اینجا آمدند و حیوانات را کشتند.

اصلا برنامه این بود که سگ های شهری جمع شوند و آن ها را عقیم کنیم؛ چون تمام سگ های اینجا عقیم شده بودند. به شهرداری مراجعه نموده بودیم که با توجه به اینکه می گویید اعتراض مردم زیاد شده، سگ های سطح شهر را جمع آوری کنید و ما هم اعلام آمادگی کردیم تا با یاری همدیگر عقیم سازی حیوانات انجام گردد.

حرف ما این بود که وقتی سگ را جمع می کنید و اینجا می آورید، در واقع زاد وولد را زیاد می کنید و باید سگ به جای اول خود برگردد و اصل قضیه کنترل جمعیت این حیوانات است.

حامی دیگری در انتها اضافه می نماید: حال که چنین اتفاقی افتاده، گفتنی است یک روز قبل از کشتار سگ ها، رئیس شورای اسلامی شهرستان دماوند اظهار کرد برنامه این است که سگ ها از سطح شهر جمع آوری و بعد از عقیم سازی و پلاک کوبی در گندک، مجددا در شهر های خودشان ساماندهی شوند.

آقای مهندس رضایی مهر، معاون عمرانی فرماندار نیز خاطرنشان کرد یک طرح جمع آوری 10 روزه ساماندهی سگ ها را داریم و دنبال این نیستیم که این سگ ها کشته شوند. در ضمن همان طور که گفتیم، روز سه شنبه هم با فرماندار وقت دیدار گرفته بودیم تا ضمن اعلام آمادگی جهت همکاری، درخواست کنیم چرا شهرداری را برای عقیم سازی و واکسیناسیون سگ ها تحت فشار نمی گذارید؛ چون در مراجعه به شهرداری متوجه شدیم بودجه فقط برای زنده گیری در نظر گرفته شده، اما برای عقیم سازی هیچ بودجه ای تصویب نشده است و اصلا برنامه این بود که سگ های شهری جمع آوری شوند و آن ها را عقیم سازی نمایند؛ چون تمام سگ ها در گندک عقیم شده بودند.

الان تمام کار هایی که انجام شده، حتی برخلاف دستورالعمل کنترل جمعیت حیوانات سال 87 است که از 14 سال پیش بازنگری نشده و دارای نواقص بسیار است. در واقع یک مدیریت نا آگاهانه رخ داده که می خواهند یک مسئله پیچیده به نام کنترل جمعیت سگ ها را با یک راهکار ساده یعنی کشتار با سلاح گرم حل نمایند؛ در صورتی که ایران عضو سازمان جهانی بهداشت حیوانات (دام) بوده و متعهد به رعایت دستورالعمل های مورد تأیید آن سازمان در کنترل جمعیت سگ هاست و استفاده از چنین روش هایی بیشتر به رخ کشیدن خشونت خواهد بود تا اینکه راهی برای کنترل جمعیت سگ ها باشد.

سازمان های معتبر جهانی ناکارآمدی کشتار را تأیید می نمایند

مجتبی طباطبایی، پژوهشگر محیط زیست، می گوید: توجه کنید که کشتار حیوانات در هیچ کجای جهان نتوانسته منجر به کاهش جمعیت سگ ها گردد. این در حال است که رسانه ها و مطبوعات کشور ادعا می نمایند روش های حذف فیزیکی می تواند منجر به کاهش جمعیت سگ ها گردد، اما هیچ پژوهش معتبر یا منابع علمی ای چنین ادعایی را تأیید ننموده است. حتی سازمان های معتبر جهانی هم ناکارآمدی کشتار را تأیید می نمایند. بعلاوه کشتار سگ ها هرگز صددرصد جمعیت را از بین نمی برد و در شدیدترین نوع کشتار، 60 درصد را از بین می برد. مشکل دیگر که بهانه کشتار هم خواهد بود، هاری و گزش است که طبق بسیاری از منابع بین المللی، کشتار تأثیری بر آن نداشته و طبق اعلام انستیتو پاستور ایران از هر 10 مورد هاری هفت مورد آن به سگ دارای سرپرست مربوط است.

بعلاوه طبق تخمین سرانگشتی حامیان منطقه، جمعیت سگ ها هزارو 700 فرد بوده، ولی در پی آن حادثه تعدادی فرار کردند و با وجودی که معمولا فقط 60 درصد را می کشند، چون تراکم جمعیت سگ ها در آن بخش بالا بوده، تعداد کشته ها بیشتر است. با این وجود، عدم پذیرش اجتماعی و آسیب روحی و روانی برای هر برنامه کشتار بر حامیان حیوانات و حتی پیمانکار و بی حاصل بودن برنامه کشتار در این نوع اتفاقات وجود دارد.