آموزش شطرنج به زبان ساده با تصاویر متحرک - اکسپرس بلاگ

شاید بسکمک از شما فکر کنید که شطرنج بازی بسیار دشواری است و تنها افراد محدودی می توانند در این زمینه حرفه ای شوند. باید بگوییم که یادگیری شطرنج ساده است و با تمرین زیاد می توانید به مهارت چشمگیری دست پیدا کنید. بنابراین هنوز برای یادگیری شطرنج دیر نشده است - مشهورترین بازی فکری جهان! یادگیری قوانین شطرنج ساده است؛ در این مطلب به آموزش شطرنج به زبان ساده خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.

قدوم اول) چینش مهره ها در صفحه شطرنج

برای آغاز بازی صفحه شطرنج باید طوری جلوی هر بازیکن قرار گیرد که اولین مربع از سمت راست سفید باشد، چرا که چینش مهره ها باید از این طرف آغاز شود. ردیف دوم با 8 مهره سرباز پر می شود. در ردیف اول، دو مهره رخ در دو گوشه، سپس اسب در کنار آن ها، سپس دو مهره فیل، بعد از آن ها وزیر است که همیشه رنگ مهره با رنگ مربع زیر آن مطابقت دارد (وزیر سفید بر روی مربع سفید، وزیر سیاه بر روی مربع سیاه)، آخرین مربع نیز جایگاه مهره شاه است.

قدم دوم) چگونگی حرکت مهره های شطرنج

هر کدام از 6 نوع مهره متفاوت از سایر مهره ها حرکت می کنند. مهره ها نمی تواتند از روی سایرین رد شوند (به استثنا اسب که می تواند از روی سایر مهره ها بپرد). دو مهره شطرنج در یک مربع قرار نمی گیرند، اما با حرکت دادن آن ها می توانید مهره حریف را بزنید و مهره خود را به جای آن در مربع قرار دهید. اصلی ترین اهداف شطرنج زدن مهره های حریف و دریافت جایگاه او، دفاع از مهره ها در برابر حملات حریف و در دست داشتن مربع های مهم در صفحه شطرنج است.

روش بازی شاه - king

شاه یکی از مهم ترین و البته ضعیف ترین مهره های شطرنج است. شاه در هر جهت تنها می تواند یک خانه جا به جا شود - پایین، بالا، کنار، یا اریب. وقتی یکی از مهره های حریف به شاه حمله می کند، اصطلاح کیش استفاده می شود. شاه هرگز نمی تواند به سمت مربعی حرکت کند که کیش شود.

روش بازی وزیر - Queen

وزیر قدرتمند ترین مهره شطرنج است. وزیر در هر جهت مستقیم می تواند حرکت کند - جلو، عقب، کناره ها و حتی اریب - این حرکت تا جایی امکان پذیر است که به یکی از مهره های خودی برخورد نکند. مانند همه مهره ها، زمانی که وزیر یکی از مهره های حریف را می زند، حرکت او تمام می شود. در تصویر زیر دقت کنید که وزیر سفید چگونه وزیر سیاه را می زند و شاه را به حرکت وادار می کند:

روش بازی رخ یا قلعه - Rook

رخ تا جایی که می خواهد حرکت می کند، اما فقط در یک راستا مستقیم به سمت جلو، عقب یا کناره ها. رخ ها زمانی قدرت خود را به رخ می کشند که همزمان با یکدیگر کار کنند و حرکات هماهنگی داشته باشند!

روش بازی فیل - Bishop

فیل می تواند به صورت اریب هر چقدر که می خواهد حرکت کند. هر مهره فیل بر روی یک رنگ مخصوص (سفید یا مشکی) کار خود را آغاز می کند و همیشه باید در مربع های همان رنگ بماند. فیل ها با یکدیگر کار می کنند و بدین طریق ضعف های یکدیگر را پوشش می دهند.

روش بازی اسب - Knight

حرکت اسب ها در مقایسه با سایر مهره ها بسیار متفاوت است - حرکت دو خانه ای در یک جهت و سپس حرکت یک خانه ای قائم - به صورت ساده حرکت L. مانند. اسب ها تنها مهره هایی هستند که می تواند از روی سایر مهره ها حرکت کنند.

روش بازی سرباز - Pawn

سرباز ها غیرمعمولی هستند، چراکه حرکات و روش حمله آن ها متفاوت است: به سمت جلو حرکت می کنند، اما به صورت اریب حمله می کنند. سرباز ها تنها می توانند یک خانه به سمت جلو حرکت کنند، اما در اولین حرکت می توانند دو خانه به جلو حرکت کنند. سرباز برای زدن مهره حریف تنها می توانند یک خانه به صورت اریب حرکت کنند. آن ها هیچ وقت نمی توانند به سمت عقب حرکت کنند. اگر یک مهره رو به روی سرباز قرار بگیرد، راستا حرکت او مسدود می شود.

قدم سوم) قوانین خاص شطرنج را بیشتر بشناسید

قوانین خاصی در شطرنج وجود دارند که در ابتدا منطقی به نظر نمی رسند. این قوانین برای افزایش جذابیت بازی طراحی شده اند.

ارتقاء درجه سرباز در شطرنج

سرباز ها دارای یک مهارت خاص و منحصر به فرد هستند. اگر یک سرباز به اولین ردیف مهره های حریف برسد و در یکی از مربع ها قرار گیرد، سرباز می تواند به یکی از مهره های دیگر تبدیل شود. در اینباره یک تعریف نادرست وجود دارد که سرباز تنها می تواند به مهره ای که خودش زده است، تبدیل شود. این تعریف کاملا نادرست است. سرباز معمولا به وزیر تبدیل می شود، چراکه قدرت در دستان وزیر است.

آن پاسان - En passant

آخرین قانون موجود درباره سرباز ها روش آن پاسان است. اگر یک سرباز در اولین حرکت خود دو خانه به سمت جلو حرکت کند و با انجام این حرکت دقیقا در مربع کناری مهره سرباز حریف قرار گیرد (یعنی به نوعی از زده شدن توسط او فرار کند)، مهره حریف می تواند او را از بازی بیرون بیاندازد. سرباز شما باید در مربع پشت مهره ای قرار بگیرد که دو خانه به جلو آمده است، سپس آن مهره حذف می شود. باید به این نکته توجه کنید که حرکت آن پاسان باید بلافاصله بعد از کنار هم قرار دریافت سرباز شما و حریف انجام شود و اگر مهره دیگری را حرکت دهید، آن پاسان دیگر مجاز نیست. آن پاسان یک حرکت اختکمک است، اما اگر آخرین گزینه ممکن یک بازیکن باشد باید آن را اجرا کند.

تکنیک قلعه در شطرنج

یکی دیگر از قوانین خاص شطرنج تکنیک قلعه است. این تکنیک به شما اجازه می دهد تا با یک حرکت به دو چیز مهم دست پیدا کنید: شاه را از خطر دور کنید، همچنین مهره رخ خود را از گوشه صفحه شطرنج در بیاورید. در نوبت بازی یک بازیکن، او می تواند شاه را دو خانه به سمت رخ بیاورد و سپس رخ را در کنار خود یا سمت مخالف حرکت خود داشته باشد.

برای اجرای تکنیک قلعه، شرایط زیر باید حاکم باشد:

• در اولین حرکت شاه باشد (قبل از اجرای این تکنیک، شاه نباید جا به جا شده باشد)
• در اولین حرکت رخ باشد (قبل از اجرای این تکنیک، رخ نباید جا به جا شده باشد.)
• مهره ای بین شاه و رخ وجود نداشته باشد.
• شاه یا خانه های حرکت شاه در حالت کیش نباشد.

قدم چهارم) کدام بازیکن حرکت اول را دارد؟

اصولا، بازیکنی که دارای مهره های سفید شطرنج است، بازی را آغاز می کند. از این رو، بازیکنان به صورت شانسی با استفاده از یک سکه یا انتخاب رنگ یک مهره سرباز در دست بازیکن دیگر، مهره های سفید را انتخاب می کنند. با انجام اولین حرکت، بازیکن می تواند شانس حمله بیشتری نیز داشته باشد.

قدم پنجم) بررسی قوانین شطرنج برای بردن بازی

دو راه برای انتها دادن به یک بازی شطرنج وجود دارد: کیش مات، و تساوی.

روش انجام کیش مات در شطرنج

هدف این بازی کیش مات کردن مهره شاه حریف است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که شاه مورد حمله قرار می گیرد، یا در اصطلاح بهتر کیش می شود و نمی تواند از حالت کیش فرار کند. به صورت کلی سه راه برای خارج شدن از حالت کیش وجود دارد: زدن مهره ای که شاه را تهدید می کند، مسدود کردن راستا کیش با یک مهره دیگر، و حرکت به مربعی که کیش در آن اتفاق نمی افتد. اگر شاه با یکی از روش های گفته شده قادر به فرار نباشد، کیش مات رخ داده و بازی به اتمام می رسد. همانطور که می دانید شاه از بازی حذف نشده و تا انتهای بازی باقی می ماند.

شرایط منتهی به تساوی در بازی شطرنج

در بعضی از موارد یک بازی شطرنج با معرفی برنده به اتمام نمی رسد، بلکه نتیجه تساوی است. 5 دلیل برای مساوی شدن بازی وجود دارد:

• موقعیت مهره ها به شرایطی وارد شود که نوبت بازی یک بازیکن فرارسد، اما شاه او در حالت کیش نیست و هیچ حرکت دیگری برای سایر مهره های او قابل انجام نباشد.
• بازیکن ها به صورت توافقی به تساوی رضایت دهند.
• در صفحه شطرنج مهره های کافی برای انجام کیش مات وجود نداشته باشد (برای مثال: یک شاهد و یک فیل در برابر یک شاه).
• زمانی که یک موقعیت خاص برای مهره ها 3 بار تکرار شود (متوالی بودن آن ها الزامی نیست).
• حدود 50 حرکت متوالی انجام شود و هیچ بازیکنی سرباز های خود را حرکت ندهد و یا مهره های حریف را از بازی حذف نکند.

قدم ششم) استراتژی های پایه شطرنج

چهار مورد ساده وجود دارد که هر شطرنج باز باید از آن آگاه باشد:

مراقبت از شاه

مهره شاه خود را به گوشه صفحه شطرنج حرکت دهید، جایی که امن تر است. از تکنیک قلعه استفاده کرده و هر جا که لازم است شاه را به گوشه برده و رخ خود را آزاد کنید. بیاد داشته باشید، مهم نیست که چقدر به کیش مات کردن حریف خود نزدیک شده اید، تا وقتی که شاه شما در خطر کیش باشد، نمی توان گفت که برنده بازی قطعا شما خواهید بود، بنابراین مراقبت از شاه بر کیش مات کردن حریف اولویت دارد.

مهره های خود را از دست ندهید

با بی دقتی مهره های خود را از دست ندهید! هر مهره ارزش خاصی دارد و شما بدون وجود مهره های لازم قادر به کیش مات کردن حریف خود نیستید. یک سیستم ساده برای در نظر داشتن ارزش هر مهره شطرنج وجود دارد. هر مهره شطرنج چقدر ارزش دارد؟

• ارزش یک سرباز 1 است؛
• ارزش یک اسب 3 است؛
• ارزش یک فیل 3 است؛
• ارزش یک رخ 5 است؛
• ارزش یک وزیر 9 است؛
• شاه مهره بسیار ارزشمندی است.

در انتها بازی این ارزش ها معنای خاصی ندارند - این امتیازات یک سیستم ساده برای تصمیم گیری در حین بازی هستند و به شما کمک می کنند که چه زمانی مهره حریف را بزنید، کدام مهره را از دست بدهید و کدام حرکت را در اولویت داشته باشید.

مرکز صفحه شطرنج را تحت کنترل داشته باشید

باید همیشه سعی کنید مرکز صفحه شطرنج را تحت فرمان خود قرار دهید. بخش بیشتر این کار بر عهده سرباز ها است. اگر میانه میدان بازی را در دست داشته باشید، حرکت دادن مهره ها آسان تر و امن تر خواهد بود و از طرف دیگر تحرک مهره های حریف را محدود می کنید. در تصویر بالا مهره های سفید حرکات خوبی انجام می دهد، اما مهره های مشکی بی برنامه بازی می کنند.

از همه مهره های شطرنج استفاده کنید

در تصویر بالا مهره های متنوعی از بازیکن سفید در جریان بازی هستند. اگر از ترس حملات حریف مهره های خود را در ردیف اول نگه دارید، کاری از پیش نخواهید برد. مهره های خود را پیش ببرید تا برای حمله به شاه حریف عملکرد بهتری داشته باشید. تنها با حرکت دادن یک یا دو مهره نمی توانید بر حریف خود غلبه کنید.

قدم هفتم) دو تکنیک مهم و کاربردی

آچمز: به میخکوب شدن یک مهره برای دفاع از یک مهره ارزشمند آچمز گفته می شود. آچمز اصول و شرایط خاصی دارد که باید آن را بهتر یاد بگیرید. در تصویر زیر اگر فیل سفید به مربع تعیین شده حرکت کند، وزیر سیاه در سرجای خود میخکوب می شود، چراکه باید از شاه دفاع کند و از طرفی خود نیز از بازی حذف نشود.

چنگال: در بعضی موارد یک مهره شطرنج می تواند دو مهره از حریف را تهدید کند. به این حالت که با یک حرکت دو مهره مورد حمله قرار می گیرند، چنگال گفته میشود. اسب ها برای ایجاد این تکنیک بسیار مناسب هستند. برای مثال اسب می تواند شاه را کیش کند، بنابراین شاه باید حرکت کند تا از چنگال اسب در امان باشد، پس از حرکت شاه، اسب می تواند وزیر را بزند. یا در مثال زیر، حرکت بازیکن باعث شده تا دو رخ سیاه در چنگال اسب سفید قرار بگیرند:

قدم هشتم) با تمرین بازی های مختلف مهارت کسب کنید

مهم ترین کاری که برای پیشرفت در بازی شطرنج باید انجام دهید، تمرین بازی های متنوع است. با اینکه بسکمک از مردم قوانین استاندارد شطرنج را دوست دارند، بعضی از آن ها سایر تنوعات موجود شطرنج را می پسندند. هر تنوع قانون خاص خود را دارد.

روش بازی شطرنج 960 - شطرنج بابی فیشر

تعداد مهره ها، قوانین و مقرارت بازی کاملا مشابه شطرنج استاندارد است. تفاوت اصلی این نوع شطرنج با شطرنج استاندارد نحوه چینش مهره ها است. فیل ها باید در مربع های غیر همرنگ قرار بگیرند، شاه بین دو رخ قرار گرفته تا اجرای تکنیک قلعه امکان پذیر باشد. از آن جا که 960 شرایط مختلف برای قرار دریافت مهره های ردیف اول امکان پذیر است، این بازی با نام شطرنج 960 به شهرت رسیده است.

روش بازی شطرنج با شرایط تورنومنت های حرفه ای

بسکمک از مسابقات شطرنج از قوانین خاص و مشابهی تبعیت می کنند. این قوانین حتما برای شطرنج خانگی یا آنلاین نباید اجرا شود، اما یادگیری آن کمک زیادی به پیشرفت شما می کند.

• تاچ-حرکت: اگر یک بازیکن به یکی از مهره های خود دست بزند، باید فقط همان مهره را تا جایی که حرکت قانونی باشد حرکت دهد. جا به جا کردن مهره با یک حالت غیر قانونی اصلا جایز نیست: برای مثال رفتن به مربعی که حالت کیش رخ می دهد. اگر بازیکن به مهره های حریف دست بزند، باید با یک حرکت قانونی آن مهره لمس شده حریف را از بازی حذف کند. اگر یک بازیکن می خواهد جایگاه مهره های خود را در صفحه شطرنج تنظیم کند، ابتدا باید به بازیکن حریف اعلام کند، معمولا با گفتن واژه تنظیم.
• شطرنج زمانی با تایمر: در بیشتر مسابقات از تایمر استفاده می شود تا زمان کل بازی اندازه گیری شود. به هر بازیکن یک زمان تعیین داده می شود و این خود بازیکن است که درباره استفاده از آن تصمیم گیری می کند. یک بازیکن به محض این که حرکت خود را انجام داد، دکمه یا اهرم تایمر را فشار می دهد تا زمان معکوس حریف آغاز شود. اگر زمان یک بازیکن به اتمام رسید و بازیکن حریف به این مسئله پی برد و گفت، بازیکنی که زمانش به انتها رسیده بازی را نیز باخته است (در بیشتر موارد زمانی است که حریف مهره های کافی برای کیش مات کردن یا تساوی ندارد).

منبع: chess.com

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا