ابریشم بافان رامیانی رو به انقراض - اکسپرس بلاگ

ابریشم این تار و پودهای ظریف در هم تنیده، با هنر و مهارت ذهن و دست زنان هنرمند رامیانی تبدیل به تافته ها و پرنیان زیبایی هایی می گردد که شاید دیدگان بینندگان خود را ساعت ها محو تماشای جادوی زیبایی خود نمایند.

رنگ و نقوشی که هر کدام حکایت از گذر تاریخ و تمدن و هویت مردمانی سخت کوش و در عین حال زیبا اندیش و خلاق و توانمندی است که نهایت اصالت و هنر و فرهنگ اصیل خود را حتی با گذر صدها صده، نسل به نسل حفظ کردند و امروز به دست ما سپردند تا وامدار نسل های آینده آب وخاک و نژاد و هنرشان باشیم.

پویایی دریای اندیشه در خلاقیت طرح و جنس، نگاره و نقوش منسوجات ابریشمی، در البسه زنان و مردان رامیانی چنان موج می زند که هر کسی به قدر خود می تواند از آن جرعه شیرین بنوشد.

صدیقه بای، کارشناس ارشد تاریخ در گفت وگو با خبرنگاران اظهار کرد: شهر رامیان با مناظر طبیعی منحصربه فرد، زیبا و بکر در دامنه های جنوبی رشته کوه البرز در استان گلستان واقع شده است. این شهر در دوران های گذشته به خصوص در دوران اشکانیان و ساسانیان که راه تجاری ابریشم از این دیار عبور می کرد، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است.

وی اضافه نمود: در دوران ساسانیان فراوری ابریشم یکی از شغل های مردم در این منطقه بوده به طوری که فراوریات آنها به کشورهای همجوار از جمله رم یا یونان فعلی صادر می شد. در دوران بعد از اسلام نیز رونق فراوری ابریشم و تجارت آن همچنان ادامه پیدا کرد. تمامی حکومت هایی که طی این صده ها در این نواحی مستقر بودند، به رشد و رونق این هنر و تجارت عظیم ادامه دادند.

این کارشناس ارشد تاریخ اعلام کرد: در دوره صفویه با کوچ ایلات ترک نژاد و هم پیمان آنها از سرزمین های دیگر نظیر شروان، شماهی، قره باغ و مناطقی از خاک عثمانی به سمت شرق و ساکن شدن آنها در منطقه فعلی رامیان، تجارت ابریشم به نقطه اوج خود رسید.

بای توضیح داد: کیفیت و مرغوبیت ابریشم فراوریی در رامیان به حدی بود که در زمان پهلوی، گروهی صنعتگر از کشور چین به این شهر سفر کردند تا کار ابریشم بافی در این منطقه را از حالت سنتی خارج نمایند. آنها سبک های نوین منسوجات ابریشمی را به مردم آموزش دادند و همین امر باعث شد پارچه های فراوریی مردم این منطقه به کشورهای اروپایی نظیر آلمان و فرانسه نیز صادر گردد.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم در ادامه اظهار کرد: در لباس مردان و زنان رامیانی ظرافت و دقت بالایی به کار رفته و نشانگر هویت، فرهنگ و تمدن این قوم است. در فرهنگ مردم رامیان لباس خاص دختران نوجوان، مردان و زنان و همچنین لباس خاص عروسی و عزا و سایر مناسبت ها وجود دارد که هر یک رنگ بندی ها و نقوش خاص خود را دارند.

وی با اشاره به اینکه در لباس رامیانی، پوشش اسلامی کاملا رعایت شده است، توضیح داد: این فرهنگ و هنر در طول سالیان متمادی در گذر زمان همچنان حفظ شده است. سکه دوزی ها و نوار دوزی های خاص لباس محلی زنان رامیانی وجه تمایز این لباس با لباس های محلی دیگر شهرها و اقوام است.

بای با بیان اینکه صفر تا 100 فراوری ابریشم و دوخت لباس توسط زنان و مردان رامیانی انجام می گیرد، اضافه نمود: نوغانداری با شروع فصل بهار شروع می گردد و بعد از حدود 50 روز پیله تر ابریشم به دست می آید. زنان رامیانی بعد از آن کار ساخت و پرداخت تارهای ابریشم را شروع و آن را تبدیل به پارچه و در نهایت البسه می نمایند.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم اعلام کرد: متأسفانه در سه دهه گذشته با توجه به ورود منسوجات خارجی و فراوری پارچه های نخی و قیمت بالای ابریشم، کمی شاهد رکود در فراوری پارچه ابریشمی بودیم اما از چند سال قبل، مجدداً شاهد توجه به این هنر و رشد و تجارت ابریشم به شکل نوین هستیم.

وی اعلام کرد: سال جاری توانستیم برای نخستین بار در ایران، در کنار تنها چند کشور محدود در دنیا به تکنولوژی و فناوری فراوری پیله های رنگی در رامیان دست پیدا کنیم.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم با اشاره به ظرفیت بالای ابریشم بافی در اشتغال زایی، گفت: امیدواریم در سال جهش فراوری گام های مؤثری برای توسعه ابریشم بافی برداشته گردد و کوشش برای نام گذاری رامیان به عنوان شهر ملی ابریشم صورت گیرد.

بای که خود یکی از فراورینمایندگان و فعالین در این بخش است، از عدم حمایت مسئولین گلایه کرد و گفت: در شهر رامیان احتیاج به یک شرکت تعاونی مخصوص نوغانداری داریم که این امر تا به امروز محقق نشده است. متأسفانه همواره مشکل خرید و فروش ابریشم را در رامیان داریم.

وی با اشاره به پیگیری و تدوین طرح 10 هزار نفری اشتغال از محل صنعت ابریشم بافی در شهرستان رامیان، یادآور شد: اگر حمایت های لازم از سوی دولت صورت گیرد می توانیم با توسعه صنعت ابریشم بافی در حوزه های فرش و پارچه ابریشم، به اشتغال زیادی دست پیدا کنیم.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم با بیان اینکه تعداد ابریشم بافان قهار در رامیان به کمتر از انگشتان دو دست رسیده است، توضیح داد: در رامیان هیچ کارگاه آموزشی برای آموزش هنرجویان ابریشم بافی وجود ندارد؛ از طرف دیگر با توجه به مسائل مالی که برای مردم بوجود آمده، تأمین سرمایه اولیه برای راه اندازی کارگاه مشکل است.

بای در سرانجام هدف خود از فعالیت در این بخش را جلوگیری از انقراض هنر ابریشم بافی در دهه های آینده مطرح کرد.

گردشگری: دور زمین: سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده!