فناوری نانو، دنیای جدید پیش روی پزشکی

به گزارش اکسپرس بلاگ، خبرنگاران تصور کنید روزی بشر بتواند برای ترمیم سلول آسیب دیده از یک ماشین بیولوژیکی استفاده کند و آن را جایگیزین بخش آسیب دیده کار بگذارد؛ یا به واسطه ماشین ها بسیار ریز و هم اندازه مولکول بسازد که بتواند دارو را در همان محل بیماری برساند. این ها بخشی از خدمات فناوری نانو تکنولوژی است که دانشمندان در تلاشند بتوانند کاربرد آن را درابعاد وسیع تر زندگی انسان عملی نمایند.

امروزه فناوری نانو به تمام فناوری های پیشرفته با اعمال در مقیاس ریز معمولا نانو اطلاق می گردد. این فناوری در علوم مختلف توانسته به عنوان تکنولوژی برتر، تحولات شگرف را رقم بزند. در این میان علوم پزشکی نیز از این تحولات مستثنا نبوده و این فناوری توانسته انقلابی را در عرصه پزشکی ایجاد کند. همچنین بسیاری از دانشمندان معتقدند این دانش به صورت بالقوه این ظرفیت را دارد که علم پزشکی را به طور کامل دگرگون کند.

لازم به ذکر است، نانو در بحث دارورسانی، درمان داروهای نامحلول در آب، امکان استشناقی یا خوراکی شدن داروهای تزریقی، حذف اثرات جانبی داروها، تشخیص زود هنگام بیماری ها و درمان بیمارهای لاعلاج ازقبیل ایدز، هپاتیت و سرطان تحولی عظیم ایجاد نموده است.

در این میان کتاب محصولات مبتنی بر نانوپزشکی نوشته مارتین برداک در راستای آشنایی خوانندگان با طراحی، تحویل و شناسایی نانوذرات مبتنی بر نانوپزشکی بوده است و در خصوص بعضی ملاحظات مرتبط با طراحی نانوحامل های دارویی و ژنتیکی، بحث شده است. این کتاب از سوی اعظم جعفری نجف آبادی، نسیم شهسواری باهر ترجمه و ویراستاری علمی آن را مسعود فرشباف آقاجانی بر عهده داشته است.

دانشنامه پزشکی در تعریفی از نانوپزشکی آورده است؛ درمان و پیشگیری بیماری ها از قابلیت های خوب فناوری نانو به شمار می رود. این فناوری با استفاده از نانوابزارها و نانوساختارهای مهندسی شده، اعمال ساخت، کنترل، دیدن و ترمیم سیستم زیستی انسان در مقیاس مولکولی را انجام می دهد. ابزارهای بسیار ابتدایی نانوپزشکی می توانند برای شناسایی بیماری و توزیع دارو و همچنین توزیع هورمون در بیماری های مزمن و نقص های سیستم بدن به کار فرایند.

از سویی دیگر مسلم بهادری در مقاله ای باعنوان نانوپزشکی آورده است؛ از سال 1959 که برای نخستین بار مفهومی به نام نانوتکنولوژی و شاخه های بالقوه آن توسط برنده جایزه نوبل درفیزیک، ریچارد فاینمن مطرح شد، نه تنها از جهات مختلف جالب نظر بوده، بلکه زمینه ای برای کوشش های علمی گسترده نیز شده است. در واقع یکی از حساس ترین کاربردهای نانوتکنولوژی در حوزه پزشکی است. به علت ویژگی منحصر به فرد ذرات نانو که ابعاد فوق العاده کوچک آن ها است درهای جدیدی بر روش های نوین درمانی و تشخیصی گگردده شده است. این شاخه کاربردی از نانوتکنولوژی حل مسائل پزشکی را نانوپزشکی (NIH) نامیده اند.

برداک، (نویسنده) هم در این اثر معتقد است، یکی از عوامل پیشرفت نانوتکنولوژی سخنرانی معروف ریچارد فاینمن فیزیک دان معروف در سال 1959 تحت عنوان فضاهای زیادی در پایین وجود دارد بود. به اعتقاد براداک یافته های فاینمن و سخنرانیش در این باره آنچنان پایه های علمی نانوتکنولوژی را طرح ریزی کرد که منجر به توسعه سریع این فناوری در طی 55 سال گذشته شد.

در این باره وی در کتاب این گونه نوشته است؛ در زمینه طراحی، تحویل و شناسایی محصولات مبتنی بر نانوپزشکی بخصوص در حوزه سرطان ما شاهد رشد فزاینده بوده ایم، که دلیل آن لزوم محدود کردن عوارض جانبی ناخواسته دارای درمان سرطان است که باهدف گیری مکان تومور و به حداقل رساندن مواجهه دارو با بافت ها سالم، میسر می گردد.

لازم به ذکر است آخرین بخش این کتاب درمورد روینمودهای نظارتی و چالش های پیش روی این فناوری است و همینطور راستا توسعه و تجارب آموخته شده از آن است. با نگاه بیشتر به آینده، با پیشرفت در علم و تکمیل کارآزمایی های بالینی پتانسیل واقعی نانوپزشکی به میزان بیشتری قابل درک خواهد بود. در کل هدف نهایی این کتاب انتقال مفاهیم علمی و کاربردی این حوزه به خوانندگان است.

کتاب محصولات مبتنی بر نانوپزشکی در 307 صفحه، در یکصد جلد و به قیمت 35 هزار تومان از سوی نشر انتخاب روانه بازر نشر شد.