طراحی سایت: کاوشگر اینسایت زیر سطح مریخ به کشفی هیجان انگیز دست یافت - اکسپرس بلاگ

جهت دریافت مشاوره خدمات طراحی سایت از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا توسعه وبسایت های حرفه ای را با بهترین قیمت از نماشو بخواهید.

نگاه دقیق تر به زیر سطح زمین می تواند چیزهای زیادی درباره تاریخچه و ساختار زمین شناسی آن به ما بگوید و این موضوع برای سیاره های دیگر مانند مریخ هم صدق می نماید. اکنون کاوشگر اینسایت (InSight) ناسا در سطح مریخ چشم ما را به لایه های پنهان زیر سطح سیاره سرخ باز نموده که نتایج آن در نشریه نیچر کامیونیکیشنز (Nature Communications) منتشر شده است.

لرزه نگار فرانسوی قرار گرفته روی اینسایت که آزمایش لرزه ای ساختار درونی (Seismic Experiment for Interior Structure) یا SEIS نامیده می گردد، به یک لایه رسوبی کم عمق اشاره دارد که میان سنگ های سخت ناشی از جریان های گدازه ای قرار گرفته و تا عمق حدود 200 متری به پایین امتداد دارد.

این یافته می تواند چیزهای زیادی را درباره چگونگی شکل گیری مریخ در ابتدا، چگونگی تکامل آن در طول زمان و انواع عوامل زمین شناختی که هنوز هم در حال فعالیت هستند، روشن کند. به طور خاص جریان های گدازه ای را به آنچه از گذشته آتشفشانی سیاره می دانیم، پیوند می دهد.

پژوهشگران اعلام نمودند: مطالعات لرزه ای زیر سطح کم عمق اطراف محل فرود اینسایت با استفاده از میزان گیری های زمان حرکت های لرزه ای و برآوردهای انطباقی آن با زمین، در بالاترین حد به 10 تا 20 متر محدود شده است و ساختارهایی در عمق چند ده تا چند صد متری طبقه بندی نشده به جای مانده است.

اینسایت در نوامبر 2018 (آذر 1397 خورشیدی) به مریخ رسید و در دشت پهناور و مسطح معروف به هامونه الیسیوم (Elysium Planitia) فرود آمد. در این منطقه ابزارهای علمی فرودگر، ارتعاشات خفیف محیطی مریخ ناشی از جریان بادهای روی سطح سیاره را میزان گیری کردند تا آنچه را در زیر عمق قرار گرفته و دیده نمی گردد، شناسایی نمایند.

همین تکنیک در زمین هم برای ارزیابی ترکیبات زیرسطجی و خطر زلزله مرتبط توسعه داده شده است. طبق مشاهدات اینسایت، الگوی امواج در مریخ دو لایه متراکم سنگ مانند بازالت، با یک لایه ی نازک تر و کم تراکم از مواد در وسط که به احتمال زیاد ماهیت رسوبی دارد را نشان می دهد.

با توجه به آنچه درباره تاریخ مریخ از دهانه هایی که هنوز روی این سیاره مشاهده می شوند، می دانیم، پژوهشگران پیشنهاد می نمایند که بالاترین لایه گدازه سخت شده حدود 1.7 میلیارد سال قدمت دارد که در دوره سرد و خشک آمازونین (Amazonian) در مریخ تشکیل شده استY زمانی که برخورد شهاب سنگ و سیارک ها به سیاره نسبتا کم بود.

به نظر می رسد که لایه عمیق تر هم حدود 3.6 میلیارد سال قدمت داشته باشد و در دوره هسپرین (Hesperian) ایجاد شده باشد؛ زمانی که فعالیت های آتشفشانی بسیار بیشتری در سیاره سرخ وجود داشت. این دوره های باستانی مریخ را به سیاره ای که ما امروز می بینیم و کاوش می کنیم، تبدیل نموده است.

بروس بانردت (Bruce Banerdt) اخترزمین شناس آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا گفت: این کوشش برای معین زمان بین فعالیت های گوناگون یاری می نماید. این واقعیت که این لایه رسوبی رابین دو سنگ آتشفشانی قرار گرفته است، نشان می دهد که یک وقفه نسبتا طولانی در فعالیت های آتشفشانی وجود داشته است، زیرا برای تشکیل سنگ های رسوبی زمان زیادی ضروری است.

وجود لایه میانی با ضخامت حدود 30 تا 40 متر برای پژوهشگران تعجب آور است و دقیقا معین نیست که از چه چیزی و چگونه تشکیل شده است. این احتمال وجود دارد که با بازالت های دوره آمازونین مریخ مخلوط شده باشد، اما دقت خوانش های لرزه ای در عمق بیشتر، کاهش می یابد و معین دقیق ساختارها سخت است.

بخشی از فایده این داده ها در آنالیز این موضوع است که آیا حیات در مریخ وجود داشته است یا خیر؟ اما بعلاوه اطلاعات بیشتری درباره تاریخ و تکامل زمین به ما می گوید، زیرا زمین و مریخ در واقع از نظر ساختارهای زمین شناختی بسیار شبیه به هم هستند.

جدای از تاریخچه سیاره ای باستانی، دانستن آنچه در زیر سطح مریخ در نقاط گوناگون وجود دارد، فواید فوری تری دارد؛ دانشمندان را قادر می سازد تا برترین مکان ها را برای قرار دادن فرودگرها، مریخ نوردها و در نهایت ایستگاه های فضایی در آینده پیدا نمایند.

بریژیت کنمپایر-اندرون (Brigitte Knapmeyer-Endrun) لرزه شناس دانشگاه کلن هم اعلام نمود: در حالی که نتایج اینسایت به درک بهتر فرآیندهای زمین شناختی در هامونه الیسیوم یاری می نماید، مقایسه با مدل های پیش از فرود، برای مأموریت های آینده هم ارزشمند است زیرا می تواند به اصلاح پیش بینی ها یاری کند.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از کاوشگر اینسایت روی سطح مریخ و لایه های شناسایی شده

Credit: Géraldine Zenhäusern/ETH Zürich

منبع: Science Alert