کتاب شیعه در اسلام مرحوم شهابی بر کتاب علامه طباطبایی مقدم است
به گزارش اکسپرس بلاگ، غلامرضا امیرخانی، نویسنده، مترجم، تاریخ نگار و معاون سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در گفت وگو با خبرنگاران (ایبنا) درباره این اثر اعلام کرد: کتاب شیعه در اسلام از دست نوشته های مرحوم محمود شهابی به تلاش غلامرضا امیرخانی از سوی نشر دادور منتشر شد. این کتاب برای آنالیز تاریخچه تفهیم کتاب هایی است که در زمینه تشیع برای سایر ادیان نوشته شده است. ماجرای تالیف کتاب از این قرار است که یک استاد برجسته آمریکایی به نام ویلیام مورگان، استاد کالج نیویورک که کرسی استادی در اختیار داشت تصمیم به تحقیق در این زمینه گرفت. مرگان در دوره جوانی و میانسالی سال های زیادی در کشور هند زندگی می کرد. در هند آشنایی خوبی با ادیان آسیایی پیدا کرد و به همین علت به این نتیجه رسید که بتواند ادیان آسیایی مانند هندو را برای انگلیسی زبانان در کل جهان معرفی کند.
امیرخانی ادامه داد: او پس از آنالیز دین بودایی، به سراغ دین اسلام رفت و به این نتیجه رسید که این دین را از زبان دانشمندان دنیا اسلام معرفی کند و یازده نویسنده مسلمان را از مصر، یمن، تونس و شرق آسیا و پاکستان انتخاب کرد و با تحقیقی که انجام داد به نام مرحوم محمود شهابی رسید و به او سفارش داد در قالب نسبتا مختصری مذهب شیعه را معرفی کند.
این پژوهشگر توضیح داد: با تحقیقی که مرحوم شهابی در این زمینه انجام داد کتاب مختصری را گردآوری کرد که آن فصلی از کتاب اصلی شد که آن را با شیعه در اسلام نام نهاد؛ این کتاب دو بخش داشت؛ بخش اول برای هدف بشر نوشته شد و کلیاتی درباره این است که هدف انسان چیست؟ و دین اسلام را معرفی می نماید و در قسمت دوم فقط به مبحث شیعه می پردازد و آن را برای موسسه مورگان فرستاد تا کتاب اصلی را تدوین نمایند. این کتاب در دهه پنجاه میلادی با اسم اسلام صراط مستقیم به چاپ رسید. ظاهرا ویراستار اصلی یا سرویراستار تصمیم می گیرد بخشی از مطلب استاد شهابی را منتشر نکند و بخش دوم که درباره شیعه است را تنها به زبان انگلیسی ترجمه و در آن کتاب منتشر کند و به همین دلیل به فاصله نسبتا کوتاهی با همکاری موسسه انتشارات فرانکلین، کتابفروشی حقیقت در تبریز این کتاب را به فارسی ترجمه و با نام اسلام صراط مستقیم منتشر کرد. در حقیقت مترجمان اطلاعی از دستنوشته های مرحوم شهابی نداشتند و متن انگلیسی را به فارسی ترجمه کردند. ما در چند سال اخیر در کتابخانه ملی به تعدادی از آثار چاپ نشده مرحوم شهابی برخورد کردیم. مرحوم شهابی از استادان اولیه دانشکده حقوق بود و افرادی مانند شهید بهشتی و شهید باهنر و بزرگانی مانند استاد اکبر ثبوت، استاد عبدالله انوار و دکتر ناصر کاتوزیان از شاگردان او بوده اند.
به گفته امیرخانی، این کتاب از حیث مولف کتاب مهمی است و آن گونه سیدحسین نصر نقل می نماید مورگان در سال 1343 شمسی به ایران می آید. در آن سفر مورگان همراه دکتر نصر پیروز می گردد که علامه طباطبایی را دیدار کند و تحت تاثیر علامه قرار می گیرد و پس از آن آثاری از نوشته هایی به زبان انگلیسی ترجمه می نماید. در حالی مورگان دست به ترجمه می زند که کار مرحوم شهابی دو سال قبل از کتاب مورگان چاپ شده بود. نتیجه این جلسه طبق نوشته دکتر نصر این بود که علامه طباطبایی کتابی با این اسم می نویسد که به کتاب شیعه در اسلام معروف است. این کتاب به دفعات چاپ شده ولی کتاب مرحوم شهابی بر کتاب علامه طباطبایی مقدم است. به هر حال از حیث موضوع کتاب و تازگی مباحث شاید کتاب مهمی نباشد، ولی از حیث تاریخ و سیر تلاش ها و تلاش هایی که برای معرفی شیعه اجرا شده بسیار حائز اهمیت است.
این پژوهشگر بیان نمود: من دست نوشته مرحوم شهابی را که در کتابخانه ملی موجود بوده است بازنویسی و تدوین نموده ام. من در اسنادِ مرحوم شهابی دیدم که مرحوم محققی لاهیجی، مدیر مرکز اسلامی هامبورگ با سربرگ مرکز اسلامی هامبورگ به مرحوم شهابی نوشته اند که ما ترجمه آلمانی این کتاب را منتشر کنیم و کسب اجازه کردند و البته هنوز نمی دانیم که متن آلمانی هم ترجمه شده است یا خیر.
یادآوری می گردد کتاب شیعه در اسلام از سوی نشر دادور به چاپ رسیده است.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران