درباره عسل بیشتر بدانیم - اکسپرس بلاگ

درباره عسل بیشتر بدانیم

نویسنده:دکتر مسعود کیمیاگر*

شاید کارتون بامزی یادتان مانده باشد؛ خرسی که برای قوی شدن، شیشه های عسل را سر می کشید. شاید همان خاطره ها خیلی از ما را ناخودآگاه به این باور رسانده باشد که برای پیشگیری از هر نوع ضعفی، برویم سراغ عسل. بیشتر ما عسل را فوق العاده مقوی می دانیم، ولی نظر متخصصان تغذیه در این خصوص چیست؟ برای روشن شدن این موضوع، گفتگویی نموده ایم با دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و رژیم درمانی.

وقتی برای خرید عسل به بازار می رویم، عسل هایی با اسامی گوناگون نظرمان را جلب می نماید. این عسل ها چه تفاوتی با هم دارند و مغذی ترین آنها کدام است؟

عسل ماده شیرین شهددار تغلیظ شده است که زنبور با بال زدن آب آن را تا حد ممکن تبخیر می نماید. نوع عسل، رنگ و مزه آن بستگی به گل ها و گیاهانی دارد که زنبور از آن تغذیه می نماید و شهد را می گیرد. عسل ها را بسته به نوع گل یا محل به انواع عسل یونجه، عسل کاج، اقاقیا، عسل کوهستان و ... تقسیم می نمایند.

رنگ عسل از زرد روشن تا قهوه ای تیره است و غلظت آن هم می تواند متفاوت باشد. از میان این عسل ها نمی توان یک نمونه را به اسم مغذی ترین نام برد. در واقع عسل ها تفاوت چندانی از نظر مغذی بودن با هم ندارند تنها تفاوت شان در عطر و طعم شان است.

در رابطه با خواص عسل زیاد شنیده ایم. آیا عسل واقعا غذایی معجزه آساست که خیلی از دردها را درمان می نماید؟

در رابطه با خواص عسل تا حدی اغراق شده است، البته این ماده غذایی خواصی دارد که به آن اشاره می کنم. عسل برای برطرف سرفه، درمان آسم و اسهال، زخم های پوستی، زخم های گوارشی و حتی در درمان آب مروارید هم موثر است و از آنجا که نشاط آور است، آرام بخش بوده و به اسم ماده خواب آور در گذشته و حال از آن استفاده می گردد. عواملی که سبب می گردد عسل چنین خواصی داشته باشد کاملا روشن نیست و بیشتر این مسایل به تجربه ثابت شده است. البته عسل حالتی التیام بخش دارد و یک لایه مفید و مناسبی فراوری نموده و پوشش دهنده است. در بعضی موارد گفته می گردد به علت پپتیدهای خاصی که عسل دارد، دارای این خواص شده اما این مسایل همان گونه که گفتم بیشتر جنبه تجربی دارد. ویتامین عسل به قدری کم است که کاری انجام نمی دهد. در واقع بیشتر حالت فیزیکی عسل است که مثل پماد یک لایه محافظ ایجاد می نماید. در خصوص هلیکوباکتر که عامل ایجاد زخم های گوارشی است شاید بتوان گفت حالت فیزیکی عسل اجازه تکثیر به میکروب را نمی دهد و به نظر می آید غلظت آن مانع از حرکت و تکثیر باکتری ها گردد اما همان طور که گفتم این موضوع به یاری کارهای تحقیقاتی دقیق ثابت نشده و کاملا تجربی است، حتی دوز مصرف عسل برای بهبود بیماری های نام برده مثل سرفه، اسهال، آب مروارید یا زخم گوارشی معلوم و ذکر شده نیست. از دیدگاه دیگر مهم ترین علتی که شاید بتوان این خواص را به عسل نسبت داد، حالت ضدمیکروبی عسل به علت داشتن آب اکسیژنه و بعلاوه مواد مغذی گیاهی مثل فیتوکمیکال هاست. در طب سنتی چین خواص دیگری مثل کاهش فشارخون بالا و برطرف یبوست هم به عسل نسبت داده شده اما هنوز به اثبات نرسیده است.

آیا عسل چاق نماینده است؟ در مقایسه با قند، چه مقدار کالری دارد؟

از نظر جذب، عسل دقیقا مثل همان قند خالص جذب می گردد. ترکیب اصلی عسل ساکاروز، فروکتوز و گلوکز است که به طور معمول ساکاروز آن بیشتر است. 100 گرم عسل نزدیک به 300 کیلوکالری انرژی و 75 گرم کربوهیدرات و به مقدار بسیار جزیی پتاسیم، فسفر و آهن دارد که قابل ملاحظه نیست. بسیاری از مردم عسل را جزو قندهای طبیعی دانسته و فکر می نمایند چاق نماینده نیست. این باور کاملا اشتباه است. البته معمولا کسی عسل را به مقدار ای مصرف نمی نماید که چاق گردد اما یک قاشق چای خوری آن مثل 5 گرم قند 20 کیلوکالری انرژی دارد.

مصرف عسل در کدام وعده غذایی بیشتر توصیه می گردد؟

عسل به علت قند سریع الجذبی که دارد، اگر صبح مصرف گردد انرژی زا است و شیرینی با تحریک ترشح هورمون بتاآندورفین، نشاط آور است اما نباید فراموش کرد که نشاط آور بودن و آرام بخش بودن عسل با هم مغایرتی ندارد و اگر عسل را موقع خواب مصرف کنیم می تواند آرام بخش و خواب آور باشد. مصرف عسل در صبح صندلی مناسب تری دارد و به همراه شیر یا داخل چای یا به همراه مقدار اندکی خامه یا کره بسیار خوب است البته اگر اضافه وزن ندارید.

پس این موضوع که حل کردن عسل در چای یا شیر داغ ترکیبات مضر ایجاد می نماید، صحیح نیست؟

خیر. بسیار هم خوب است. حتی در برطرف علایمی مثل سرفه، آنفلوآنزا و خستگی هم توصیه می گردد.

تصور دیگری که در میان عامه مردم شایع است، این است که عسلی که شکرک می زند لابد از کیفیت پایین تری برخوردار است یا تقلبی است. این موضوع، صحیح است؟

درگذشته مردم این گونه فکر می کردند اما در واقع لزوما این طور نیست. اگر عسل را با ظرف چند دقیقه در آب گرم بگذارید، این شکرک باز می گردد.

آیا عسل منع مصرف هم برای کسی دارد؟

دادن عسل به بچه ها زیر یک سال مجاز نیست. علت آن هم احتمال وجود باکتری کلسترودیوم بوتولینوم در آن است که می تواند کشنده باشد.

پی نوشت ها :

* متخصص تغذیه و رژیم درمانی

منبع:www.salamat.com

/ج

abanhome.com: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت

منبع: راسخون